Bakan Bolat’ın açıklamaları şöyle:
Otomotiv bölümünde çarpıcı artışlar oldu. Çip krizi, lojistik krizi denildi. Sıfır araç bulunamaması ve büyük ölçüde stoklandığı ihbarlar, müşterilere karşı araç yok deyip olağandışı taleplerde bulunmak üzere düzenlemeler oldu. Biz vazifeye geldikten sonra tedbili kıyafetle kontrolleri artırdık. Hükümet olarak Cumhurbaşkanımızın bize verdiği talimat bu piyasaları toplayıp düzeltin olmuştu. 6 ay 6 bin kilometreyi hükmî ve ferdi satıcılar için de koşulu getirdik. Noterler Birliği kanalıyla noterlerle güçlü iş birliği yaptık. Bugün aracı al yarın yüzde 30-40 üstüne koy ilan koy deniliyordu. Bunu da yasakladık, ilan sitelerini bu hususta sorumlu tuttuk. İlan yasağına uymayanlara önemli para cezası uyguladık. Son olarak da birinci elden daha yüksek ikinci el satış fiyatı yazamayacaklarını ilanlarda yönetmelikle getirdik. 31 Ağustos’ta emlak ve oto piyasasında geçersiz ilanlar yoluyla organize biçimde fiyatları şişirme içinde olanlara yönelik ilan sitelerini sorumlu tutan yönetmelik değişikliği yaptık. Tüm emelimiz piyasanın katiyetle denetlenmesi, düzenlenmesi, adil halde alış-satışların sisteme gelmesi.
Oto piyasası herkesi ilgilendiren bir alan 27 milyon araç var 26 milyon hane var. Her haneyi ilgilendiren bir bahis. Burada haksız yararlar kelam konusu oluyordu. 2-2,5 ay içinde piyasayı normalleştirmiş olduk. Stoklar ortaya çıktı, 3-6 ay sonrasına araç gelebilir derken 3 saat sonrasına araçlar artık teslim ediliyor. Fiyatlarda köpük kalktı ve fiyatlar geriye gitti. İkinci elde yüzde 15 fiyat düşüşleri var. Sıfır araçlarda da yüzde 15-20’ler ortasında kampanyalarla indirimler yapılıyor.
Oto piyasasında Eylül-Ekim-Kasım ayları fiyat düşüşü ve kampanyalar manasında kıymetli bir devir. Piyasanın olağana dönmesi alıcı ve satıcılar için de bu kıymetliydi.
6 ay 6 bin kilometreden kaynaklı cezalar 52 milyon lira, ilan kısıtlamasında 253 kişi yahut işletmeye 67,5 milyon lira, stokçulukla ilgili ceza 102,5 milyon lira, fahiş fiyat cezaları da 357 firma için 86 milyon lira olarak oto kesiminde bu cezalar kesildi, affı mümkün değil.
Emlakta da satış fiyatlarındaki köpük kalktı, artık uydurma ilan yoluyla fiyat şişirmelerine karşı cezai ve caydırıcı önlemler içeren yönetmelik yürürlüğe girince piyasanın daha da gerileyeceğini göreceğiz. Burada grup kurduk, takımımız ilanları takip ediyor. Kısa mühlet içinde köpürten fiyat artışlarıyla ilgili denetimleri yapıyor.
Kiralar konusu Adalet Bakanlığı’mızı ilgilendiren, arz istikametinden Etraf Bakanlığı, vergisel boyutunda da Maliye Bakanlığı’nın birlikte çalıştığı bir mevzu. Oto ya da emlak fiyatlarında olduğu üzere ilan siteleri, kayıt dışı emlakçılık yapan bireylerin fiyatı şişirdiklerini görüyoruz. İlan uygulamamız emlakçılar ortasında da sevinçle karşılandı. MASFED 40 vilayetten liderleriyle birlikte Ticaret Bakanlığı’na geldiler, teşekkür ettiler. Sermayelerimiz eriyordu, yok olmak üzereydik, hükümet olarak bizi kurtardınız deyip teşekkür ettiler.
Kira konusundaki ıstırap şundan kaynaklandı. Kentsel dönüşüm çalışmaları tüm süratiyle devam ediyor. 2011’den bu yana 3 milyonun üzerinde bağımsız kısmın kentsel dönüşümü yapıldı. Kentsel dönüşüm için onlarca daire boşaltıldığı vakit, 1-2 yıl sonra apartmanlarına geri dönecekler. O kadar daire sahibi kiracı olarak dışarı çıkıyorlar, bu talep oluşturuyor. Zelzeleden sonra oralarda da kiralarda 2-3 kat artışlar oldu. Bu Kahramanmaraş merkezli zelzeleden sonra 3 milyon insanın yaşadığı 11 vilayetten diğer kentlere süreksiz göç hareketi oldu. Kira talebinde bulunuyorlar. Böylelikle çok talep yükselmesi olunca bu noktada çok da yüksek fahiş kira fiyatı talepleri ortaya çıktı. Hükümet olarak geçen yıl ve bu yıl yüzde 25 sınırlamasına gittik konutlarda, uyguladık ve uygulatmaya çaba ediyoruz. İşyerlerinde ise TEFE-TÜFE ortalamasıyla bu yapılıyor.
Gıda konusu hassas bir husus ve hayati. Türkiye kıymetli bir tarım ülkesi. Kendi kendine yeten 7 ülkeden birisi. Avrupa’da da en çok ziraî üretim yapan ülke. Kabaca Türkiye’de 10 milyon kişi tarım ve besin dalından para kazanıyor. Bu manada ortada aracının fazla olduğu vakitler oluyor bölümlerde. Ticaret ve Tarım Bakanlığı olarak uyumlu çalışma içindeyiz. 6 milyon çiftçimiz var. Tarım ve Orman Bakanlığımız besin endüstrinde ruhsatlama ve kontrol manasında çok değerli işlevlere sahip. Bütün maksadımız vatandaşlarımız fahiş fiyatlar yoluyla mağdur edilmesin. Bu yaz boyunca tarım eserlerinde üretim noktasında fiyatlar noktasında koordineli halde önemli kasvet olmadan bu süreçler yönetildi. Zeytinyağı konusunda İtalya en büyük üretici. Oradaki üretim azlığından kaynaklanan çok yüksek fiyatlar kelam konusu oldu. İhracatımız 5 kat arttı lakin içeride zeytinyağı fiyatlarında 3 kata yakın artışı bir ay içinde gördüğümüzde tereddüt etmedik, 3 ay boyunca varille dökme haldeki ihracatı yasakladık. Bunu yapmasaydık litresi 400-500 liradan zeytinyağı satılıyor olabilirdi.
Cumhurbaşkanımızdan biz ekstra kontroller için takım istedik, 1500 memur takımı aldık. Bu takımları aldıktan sonra süratli kısa eğitimden sonra vilayet ticaret müdürlüklerine göndererek ağır piyasa kontrollerini artıracağız.
