-
Haber7-ÖZEL
Dünya gözünü İsrail- Filistin sınırına çevirdi. Hamas, bugün sabah saatlerinde ‘Aksa Tufanı’ ismi verilen bir operasyonla İsrail’e saldırdı. 5 binden fazla roketin ateşlendiği belirtilen atakta İsrail’e ağır kayıplar verdirildi. İsrail basınının açıkladığı son bilgilere nazaran, İsrail’de 40 kişi hayatını kaybederken, 740 kişi de yaralandı.
Hamas’ın operasyonunun akabinde konuşan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, orduyu savaş durumuna geçirerek “Savaştayız ve kazanacağız. Düşmanlarımız hiç bilmedikleri bir halde bedel ödeyecek” açıklamasında bulundu.
İsrail’de yaşanan hareketlilik devam ederken Haber7 Hamas’ın ani operasyonunu ve bundan sonra neler olabileceğini uzmanlarla görüştü. Bitlis Eren Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adem Palabıyık, Siyaset, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Dış Siyaset Uzmanı Can Acun ve Filistinli Araştırmacı Bilal Salaymah ‘Aksa Tufanı’na ait çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
OPERASYON TEKRAR DİRİLİŞ OLARAK KABUL EDİLEBİLİR
Hamas’ın bu sabah başlattığı ‘Aksa Tufanı’ operasyonunun tek bir sebebi olmadığını söyleyen Bitlis Eren Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adem Palabıyık, Kassam Tugaylarının Filistin’de tabanı olan bir yapılanma olduğunu ve bu operasyonun Hamas ismine ‘yeniden diriliş’ olarak kabul edilebileceğini belirtti.
İsrail’in temel siyasetinin Filistin’de hükümet ve Hamas’ı başka düşünmek ve onların ayrışmasından bir çıkar elde etmek olduğunu tabir eden Palabıyık “Ama anladığım kadarıyla şu an hem Hamas hem de El Fetih beraberler. Yani birbirlerine olan o dayanağı ortaya çıktığı bir devirden kelam ediyoruz. Bu akının ya da bu operasyonun yapılmasının tam vakti üzere bir aralık doğmuş. Yani bu çok kıymetli. Zira yıllardır İsrail o iki yapıyı birbirinden ayırmaya uğraş ediyor. Hatta bunun için milletlerarası siyasetler da izliyor. Ikisinin şu an bir ortaya gelmiş olması güya zamanlamanın da oluşmuş olmasına bir vesile olmuş. Bir taraftan da bu işgalin yasal boyuta dönüşmesinin önüne geçiyor anladığım kadarıyla Hamas ve Filistin tarafları. “ dedi.
ODAK NOKTASI KARABAĞ
Hamas’ın düzenlediği akının odak noktasının Karabağ problemi olduğuna dikkat çeken Palabıyık, çarpıcı bir değerlendirmede bulundu. Azerbaycan’ın Karabağ sorununu demir yumrukla önlenmesinin akabinde Hamas’ın operasyon düzenlemesine ait konuşan Palabıyık şu kelamları sarf etti;
Yani Hamas şunu gördü aslında, Karabağ sıkıntısı Ermenistan ve Azerbaycan ortasında bir diplomatik kriz olarak büyüyecekti. Ve bu krizi demir yumrukla önlendiğini gördüler. Onlar da bu Filistin’le İsrail ortasındaki Kudüs sorununun, onların meşruiyet kazanmaması Karabağ’ın Ermenistan’la Azerbaycan ortasındaki sorunun tahlili üzere bir tahlile dayanıyor. Yani şayet Azerbaycan Karabağ’a müdahale etmese, Karabağ milletlerarası manada bir meşruiyet kazansaydı, bunun kendilerine dair bir dönüşünün olacağının farkındaydılar. Ondan ötürü o meşruiyeti önlemek ismine yani Filistin’e bilhassa Kudüs’e, Yahudi yerleşimcilerin artmasının meşruiyetini önlemek ismine, Karabağ’ın bana kalırsa kendi hakimiyetini alması Azerbaycan’ın en değerli hem fırsat oldu.
HAMAS DÜNYADAKİ POLİTİK İSTİKRARLARI OKUMA HÜNERİNE SAHİP OLDU
Hamas’ın İsrail’e düzenlediği sürpriz operasyonun başka bir manasının da Filistin ve Hamas dünyadaki politik istikrarları okuma marifetine önemli manada sahip olduğunu belirten Prof. Palabıyık, “Sadece savaş tekniğiyle gündeme gelen bu yapılar dünyadaki siyasetin gidişini de okuyorlar. Mesela Kıbrıs sıkıntısının Türkiye’yle Rum’un Yunanistan ortasındaki sorunu, Karabağ’ın Ermenistan’la Azerbaycan ortasındaki sorunu, Bosna’nın Kosova’yı ortasındaki sorunu çok yeterli okuyorlar. Ve bunların tahlilinin belli devirlerde yumuşak güç, belli periyotlarda akıllı güç lakin muhakkak periyotlarda o sert güçle sürdürüleceğini net bir biçimde anlamışlar. Bu müdahalenin bence en kıymetli sebebi bu. Yani oradan başlayan rüzgarın Yahudi yerleşimcilerin meşrulaşmaması ismine yapılan bir operasyon olarak kabul ediliyor. Yıllardır Gazze’ye uygulanan ambargoyu delmek için de kıymetli bir fırsat bu.” formunda konuştu.
Palabıyık, Suriye probleminin de Hamas’ın dikkatini çektiğini belirterek “Türkiye’nin Suriye’de verdiği gayret, Karabağ’da Azerbaycan’a verdiği takviye, Rusya’yla alakalı izlediği siyaset dünyadaki birçok yapıya örnek oldu. Yani hem diplomasiyle hem de sert güçle uygulanan siyaset bir örnek oldu. Şu an yansımasını yani bizim topraklarımızda kalamazsınız ya da kalırsanız konuğumuzsunuz telaffuzunun örnek olduğu görülüyor. Bunun bilhassa Amerikan seçimlerinin yaklaşıldığı periyotta yapılıyor olması da dikkat alımlı. Tahminen buradan İsrail üzerinden ve global devletlere de ileti verilmesi görülebilir.” kelamlarını sarf etti.
İSRAİL ORDUSU PARALİZE OLDU
Hamas’ın ‘Aksa Tufanı’ operasyonuna ait Siyaset, İktisat ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Dış Siyaset Uzmanı Can Acun ise İsrail’in önemli manada kayıp verdiğini, İsrail ordusunun paralize olduğu ve nihayetinde istihbarat ögelerinin bu kapsamlı harekatı öncesinde tetkik edemediği söyledi.
Şu ana kadar Gazze’nin etrafındaki birçok bölgenin direnişçilerin eline geçtiğini belirten Acun, “Filistinliler daha evvel kullanmadıkları askeri teknikleri kullanmaya başlamış görünüyor. Droneların kullanılması merkava tanklarının bu formda etkisiz hale getirilmesi, yaşanan direnişte belirli bir kademeyi bize gösteriyor” dedi.
İSRAİL LÜBNAN’ VE İRAN GÜÇLERİNİ BOMBALAYABİLİR
Lübnan’da Hizbullah’ın ve İran’dan süreci destekleyen açıklamalar geldiğinin altını çizen Acun, “Burada büyük fotoğrafa baktığımızda İran’ın yönlendirilmesi ve dayanağında tesirli olmasının ihtimalinin yüksek olduğunu da düşünüyorum. Nihayetinde bu son periyotta İbrahim Akkod dediğimiz süreç hayata geçirilmeye çalışılıyor. Suudi Arabistan’la İsrail masaya oturtulmaya çalışılıyordu ve Filistinlilerin kazanımlarının aleyhine bir anlayış kani olmuştu. İsrail’in işgali devam ettirmesi ve katliamlar yapmasına yanıt olarak bu sürpriz hücumun organize edildiği görülüyor.” sözlerini kullandı.
Acun, Netenyahu‘nun iktidarını korumak ismine bundan sonra daha da sertleşebileceğini söyleyerek, İsrail ordusunun Lübnan’ı bombalama ihtimalinin olduğunu ve Suriye’deki İran ögelerinin amaç olabileceğini ekledi.
İSRAİL HAMAS’I BİTİREMEZ
Hamas’ın sürpriz operasyonunu pahalandıran Filistinli Araştırmacı Bilal Salaymah ise Gazze’nin 2007 yılından bu yana abluka altında olduğuna ve son yıllarda bölgedeki durumun çok zorlaştığına dikkat çekerek İsrail’de şu an bulunan hükümet’in İsrail’in tarihinin en çok sağcı hükümeti olduğunu söyledi. Salaymah, son devirde Mescid-i Aksa ve Kudüs’te İsrail saldırganlığının arttığını belirterek Hamas’ın bu türlü bir operasyon yapmaya itildiğini belirtti.
Bundan sonrası için İsrail ordusunun Gazze’ye büyük bir askeri akın başlatacağını düşündüğünü söyleyen Salaymah, “Bunun nihayetinde maalesef büyük kayıplar yaşanacak siviller ortasında.Fakat Gazze’ye yönelik yapılan bir operasyon Hamas’ı kıracak Hamas’ı mahvedecek yahut bitirecek diye bir beklenti yok açıkçası.” dedi.
İSRAİL’İN ASKERİ ÜSTÜNLÜĞÜ YIKILDI
Bu operasyonun en kıymetli kazanımının İsrail’in güvenlik ve askeri üstünlüğünün yıkılmasını olduğunu söyleyen Salaymah, kelamlarını şu formda sürdürdü;
İsrail’in bu Demir Kubbesi dediğimiz sonrasında askeri casusluk konusunda büyük bir ülke olduğunu söylenirdi. Bu operasyon bunları yıktı. İsrail açısında tam bir facia oldu. Demir Kubbe bir işe yaramadı. Mirkava tankları ve askeri tesisler de imha edildi bu operasyonda. Münasebetiyle yaşanan gelişmeler İsrail’in üstünlük idddiasına büyük ziyan verdi.
