Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) öngördüğü en olumsuz senaryo olan, deniz düzeyinin global olarak yüzyılın ortasında yaklaşık 0,5 metre, yüzyılın sonunda ise yaklaşık 1 metre yükseleceği hesabına dayanarak hazırlanan raporun detayları Global İstikrar Derneği lideri Dr. Nuran Talu, raporun müellifleri Prof. Dr. Nüzhet Dalfes ile Prof. Dr. Sedat Avcı ve proje grubunun iştirakiyle düzenlenen basın toplantısında açıklandı.
Nüfus yoğunluğu, sosyoekonomik gelişmişlik ve ticari faaliyetlerin kıymetli merkezleri olmaları hasebiyle İstanbul ve İzmir’de iklim değişikliğine bağlı meydana gelebilecek deniz düzeyindeki değişikliklerin incelendiği raporda, iklim değişikliği sebebiyle buzullarda yaşanan erime ve buna bağlı global deniz düzeyindeki yükselmenin, kıyı kentlerinde çok sayıda kültürel miras, toplumsal hayat alanı ve doğal alan için beraberinde getireceği tehlikelere işaret edildi.
Rapora nazaran, İstanbul Boğazı’nın tamamımın, bilhassa de kıyılarda yer alan konak, saray, dini ve tarihi yapıların deniz düzeyindeki değişimden etkilenmesi bekleniyor.
Dolmabahçe Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Küçüksu Kasrı üzere saraylar ile Şemsi Paşa Camii ve Ortaköy Camii üzere pahalı yapıların korunması için daha kalıcı tedbirler alınması gerektiği vurgulanan raporda, deniz düzeyinin yükselmesinin Göksu, Küçüksu ve Kurbağalıdere’de akarsu yataklarının bir kısmını sular altında bırakabileceği öngörüsüne yer verildi.
İstanbul’da deniz düzeyinin yükselmesi durumunda iskelelerde de kimi yenilemeler yapılmasının gerekeceği, Üsküdar İskelesi’nde, lodoslu havalarda oluşacak fırtına kabarmalarına karşı mühendislik önlemlerinin, Kadıköy’de ise deniz düzeyinde yükselmenin akabinde yaşanabilecek fırtına kabarmalarının metro girişlerini etkileyebileceği, bu durumlar için tedbir alınması gerektiği vurgulandı.
Prens Adaları’nda bilhassa yerleşim yerlerinin bulunduğu iskele ve kıyı bölgeleri de etkilenebilecek alanlar ortasında gösterildi.
Raporun muharrirlerinden Prof. Dr. Nüzhet Dalfes, İstanbul’da Marmara Denizi’ne kıyısı olan ilçelerde 6 milyondan fazla insanın yaşadığı bilgisini paylaşarak, “Şehirde, yüksekliği 2 metreden az olan yaklaşık 120 kilometrekarelik bir alan risk altında. Bu, neredeyse Maltepe ve Fatih ilçelerinin toplam yüzölçümüne muadil bir alan. İstanbul’un güney kıyılarının deniz düzeyindeki değişimden daha fazla etkileneceği hesaplanıyor.” dedi.
İzmir’de turistik beldeler de risk altında
İzmir’de deniz düzeyindeki değişimden en çok İzmir Körfezi’nin etkileneceği kaydedilen raporda, deniz düzeyindeki yükselmenin, kıyı boyunca birtakım alanların sular altında kalmasına ve tuzlu suların yeraltı sularına karışmasına sebep olacağı, bu durumun da ziraî üretim açısından önemli meselelere yol açacağı tabir edildi.
İzmir’in tatil beldeleri için de ihtarlarda bulunulurken Güzelbahçe dahil birtakım plaj alanlarının daralabileceği, kıyıdaki iskele üzere yapıların özelliklerini kaybedebileceği, Sığacık Koyu’nda tekne bağlama yerlerinin ve marinaların risk altında olduğu bildirildi.
Rapora nazaran, Türkiye’nin kıymetli kuş üreme alanları ortasında yer alan Gediz Deltası Kuş Cenneti ile Çamaltı Tuzlası, Küçük Menderes Deltası, Mavişehir, Çakalburnu Dalyan ve İnciraltı Kent Ormanı üzere doğal kıyılar da risk altında bulunuyor.
