İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesine ilişkin “Yunus-S” isimli araştırma gemisiyle İzmit Körfezi’nde taban çamuru paklığı yapılan alanda biyoçeşitliliğin kayıt altına alınmasına yönelik yürütülen çalışmalar devam ediyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesi iştirakinde hayata geçirilen “İzmit Körfezi Doğu Baseni Taban Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması ve Bertaraf Hizmeti” projesi kapsamında, İzmit Körfezi’nin doğu yakasından başlanarak taban çamuru paklığı yapılıyor.
Bu kapsamda paklığın İzmit Körfezi’ne katkılarının ortaya konulması maksadıyla bölgede biyoçeşitlilik durumunun tespitine yönelik şubat ayında başlatılan çalışmaları İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesinden 8 kişilik grup yürütüyor.
Beşinci defa İzmit Körfezi’ne gelen Su Bilimleri Fakültesine ilişkin “Yunus-S” isimli araştırma gemisinin, belirlenen noktalardan yaptığı örnekleme çalışmalarını AA grubu takip etti.
Fakülteden Dr. Öğretim Üyesi Uğur Uzer, İzmit Körfezi’nden taban çamurunun temizlemesinin, çok kıymetli ve çok büyük bir çalışma olduğunu söyledi.
Dip çamuru paklığı çalışmalarına “Denizel Biyolojik Çeşitliliğin Tespiti” projesi ile dayanak verdiklerini vurgulayan Uzer, İzmit Körfezi’nde taban çamuru bulunan bölgede 4 istasyon belirlediklerini, bu istasyonlarda nizamlı olarak örnekleme yaptıklarını anlattı.
Uzer, bu istasyonlarda su parametrelerini ölçtüklerini, burada yaşayan canlılar için oksijen düzeyinin kıymetli olduğunu kaydetti.
Planktonik canlılara baktıklarını, aldıkları örnekleri laboratuvarda incelediklerini kaydeden Uzer, “Onların hangi çeşitliliği var ve dağılımları nasıl diye, onları iddia ediyoruz. Daha sonra tekrar su örneği alarak bakteriyolojik çalışmalar yapıyoruz. Hangi bakteriler var ve ne sıklıkta rastlıyoruz bu bakterilere.” dedi.
“BALIKLARI GÖRMEK BİZİ SEVİNDİRİYOR”
Projenin uzun soluklu bir çalışma olacağını anlatan Uzer, “Dip çamuru temizlenmeden evvelki durum nedir? Taban çamuru temizlendikten sonraki durum nedir? Bu sayede evvelki ve sonraki durumu karşılaştıracağız. Elde ettiğimiz canlıların popülasyonunda, şu anda rastgele bir değişim kelam konusu değil lakin çamur temizlendikten sonra değişeceğini iddia ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Uzer, 4 istasyonda örnekleme çalışmalarını, kilometrekare bazında değerlendirdiklerini belirterek “Mesela ağımızı 5 dakika boyunca çekiyoruz muhakkak bir sabit süratle ve rüzgarı da hesaplıyoruz.” diye konuştu.
Örnekleme çalışmaları başladığından beri birtakım balık tiplerini görmeye başladıklarını söz eden Uzer, “Biz ikinci kere mezgit balığına rastlıyoruz. Bu sevindirici bir haber. Demek ki biz burayı doğal haline getirdiğimizde, bu balıklar tekrar buraya gelecek.” dedi.
“ELDE ETTİĞİMİZ ÇÖPLERİ DE KAYIT ALTINA ALIYORUZ”
Projede 8 kişilik takımla çalıştıklarını anlatan Uzer şöyle konuştu:
“Elde ettiğimiz tüm canlıların uzunluklarını, yüklerini kaydediyoruz. Hangi cinsler çıkmış onları kaydediyoruz, bunların sıklığına ve dağılımına bakıyoruz. Çamur örneği alıyoruz. Grab denilen bir aletimiz var. Çamurun içinde yaşayan canlıları ve üzerinde yaşayan canlıları bu alet sayesinde denetim edebiliyoruz. Tekrar oradan çıkan canlıların uzunluklarını kaydediyoruz. Çamur içinde bilhassa kabuklu canlılara rastlıyoruz. Onun haricinde deniz yıldızlarına rastlıyoruz. Memleketler arası standartlara nazaran artık elde ettiğimiz çöpleri de kayıt altına alıyoruz. Bu sayede o bölgede hangi çeşit çöpler var, bunların nasıl önüne geçileceğine karar vermek için onları da kayıt altına alıyoruz.”
“MARMARA DENİZİ’NE GÖZÜMÜZ ÜZERE BAKMAMIZ GEREKİYOR”
Bu çeşit çalışmaları Marmara Denizi’nin yanı sıra Ege ve Karadeniz’de daima yaptıklarını lisana getiren Uzer şunları söyledi:
“Ama İzmit Körfezi’nin farklı bir kıymeti var zira Marmara Denizi bizim için yaşayan bir deniz, çok değerli bir iç denizimiz, bütün idaresi bize ilişkin. Münasebetiyle Marmara Denizi’ne gözümüz üzere bakmamız gerekiyor, Marmara Denizi’ne çok ehemmiyet vermemiz gerekiyor. İzmit Körfezi’ni temizlersek, doğal haline tekrar getirirsek Marmara Denizi’nin öteki alanlarının da doğal haline geleceğini düşünüyorum. Marmara Denizi’ni kurtarmanın bir ayağı da İzmit Körfezi. Elde ettiğimiz canlı cinsleri, çeşitlendikçe biz de olağan heyecanlanıyoruz zira daha evvel görmediğimiz canlıların bu bölgeye gelmesi, bizi sevindiriyor. Tabiat tekrar eski haline gelmeye başlayacak. Biz umut ediyoruz ki İzmit Körfezi’nde daha fazla çeşitli canlılara rastlayacağız.”
