Çin ve Güneydoğu Asya cazibesini yitirmiş durumda. Afrika, güçlü madenleri ve el değmemiş büyük ekonomik potansiyeli nedeniyle dünyanın yeni yükselen yıldızı. ABD ve Çin başta olmak üzere tüm dünyanın yer kapmaya çalıştığı kıta ile Türkiye de 20 yıldır yakından ilgileniyor.
Dünyanın gözü Afrika’da. ABD ve Çin başta olmak üzere tüm ülkelerin yer kapmaya çalıştığı bu bakir kıta, hem kıymetli madenleri hem de ekonomisindeki büyüme potansiyeli nedeniyle herkesin iştahını kabartıyor. ABD yıllardır bölgeye yatırım yaparken Çin de bölgedeki nüfuzunu son yıllarda düzgünden güzele yükseltti. Türkiye de 2000’li yıllardan itibaren birinci kıymetli adımlarını attığı Afrika açılımına, bugünlerde iktisattan insani yardıma, savunma endüstrisinden eğitime kadar birçok alanda yatırım yapıyor.
İLK ADIM 1998’DE ATILDI
Sabah’ın haberine nazaran, Türkiye, bu alanda siyasi, askeri, kültürel ve ekonomik ilgilere ivme kazandırmak maksadıyla birinci adımını 1998 yılındaki “Afrika’ya Açılım Aksiyon Planı” ile atmayı denedi. Bu adımı, hükümetin kararlı bir formda 2005’i “Afrika Yılı” ilan etmesi izledi. Münasebetler birçok alanda ivme kazanırken Türkiye, 2008’de düzenlenen Afrika Birliği (AfB) doruğunda bu kıtanın stratejik ortağı ilan edilirken birebir yıl İstanbul’da yapılan Türkiye-Afrika İştirak Tepesi’nin akabinde, 2010’da da Afrika Stratejik Evrakı kabul edildi.
10 MİLYAR $’LIK YATIRIM
Son 25 yılda, Türkiye ve Afrika ülkeleri ortasındaki siyasi itimat çok daha ileri düzeylere taşındı. 19 yıldan beri, Türkiye’nin Afrika ülkeleri ile ikili ticaret hacmi 4 kat arttı. Türkiye’nin Afrika ile ticaret hacmi 2003 yılında 5.3 milyar dolar iken şu an 32 milyar doları aşmış durumda. Türkiye’nin Afrika’daki yatırımları 10 milyar doları, Türk müteahhitler tarafından Afrika’da yürütülen projelerin bedeli de 85 milyar doları geçti. Türkiye’nin Afrika’ya ihracatındaki değişim global eğilim ile benzerlik gösteriyor. Türkiye’nin Afrika’ya ihracatı 2021 yılı prestijiyle tekrar ivme kazanarak 21.2 milyar dolara, 2022’de ise 23.6 milyar dolara ulaştı. Türkiye’nin Afrika’dan ithalatı ise 2022 yılında 9.5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
3.4 TRİLYON DOLARLIK PAZAR
Ticaret Bakanlığı mesken sahipliğinde, Afrika Birliği uyumunda, Dış Ekonomik İlgiler Konseyi’nin (DEİK) tertibiyle düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve İktisat Forumu’nun (TABEF) dördüncüsü, 12-13 Ekim tarihleri ortasında İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecek. DEİK’ten yapılan açıklamaya nazaran, Türkiye- Afrika 4. İş ve İktisat Forumu’na Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştiraki bekleniyor. Forumda DEİK, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanı sıra Komorlar Birliği Devlet Lideri ve Afrika Birliği Periyot Lideri Azali Assoumani’yi ağırlayacak. Dünyanın dört bir yanına yayılmış 152 İş Kurulu ile Türkiye’nin ülkeler ortası yatırım ve ticaretini artırmak için üstlendiği ticari diplomasi faaliyetlerini sürdüren DEİK, gündemini Afrika’ya odakladı. Ana teması “Sınamalar ve Fırsatlar: Daha Güçlü Türkiye-Afrika Ekonomik Ortaklıkları” olarak belirlenen forumda güç, altyapı, tarım ve ziraî sanayi, sıhhat, turizm ve dijital pazarlama kesimleri önceliklendirildi. Türkiye ve Afrika Kıtasal Hür Ticaret Bölgesi (AfCFTA) En büyük global hür ticaret bölgesi olan Afrika’nın 1.3 milyar nüfuslu ve 3.4 trilyon dolarlık bir özgür ticaret pazarı oluşturması bekleniyor. AfCFTA’nin Afrika içi ticareti yüzde 50 artırması ve dünyaya 76 milyar dolar ek gelir sağlaması bekleniyor.
TÜRK VE AFRİKALI 3 BİNDEN FAZLA KATILIMCI
Türkiye-Afrika 4. İş ve İktisat Forumu’na Afrika Kalkınma Bankası (AfDB), Afrika Eximbank, Türk Eximbank, memleketler arası ve bölgesel finans kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, sanayi ve ticaret odaları, DEİK Türkiye Afrika iş kurulları liderleri ve karşı kanat kuruluş liderleri, Türkiye’deki ve Afrika’daki ilgili dernekler, meslek kuruluşları ve teşebbüsçüler, Türkiye’deki diplomatik misyon temsilcileri, Türkiye ve Afrika kıtasındaki medya kuruluşları başta olmak üzere, tüm Afrika ülkelerinden ve Türkiye’den 3 binden fazla iş beşerinin katılması bekleniyor.