575 yıl evvel Bosna topraklarına İslâm’ın rahmet bildirisini taşıyan Turhan Emin Begova ismine beş yılda bir verilen, İslâm’a hizmet mükafatı olan Hayır Kapısı (Kapıja Hajra) beratı bu yıl, Bosna Riyaseti tarafından Türkiye Diyanet İşleri eski lideri Mehmet Görmez’e takdim edildi.
Gorazde Müftülüğü tarafından düzenlenen aktifliğe Bosna Hersek İslam Birliği Reisu’l-uleması Hüseyin Efendi Kavazoviç, Gorazde Müftüsü Remziya Pitiç ve önde gelen çok sayıda âlim katıldı.
“OSMANLI BU TOPRAKLARA İSLAM’I GETİRDİĞİ İÇİN ŞANSLIYIZ”
Kavazovic, burada yaptığı konuşmada, Bosna Hersek’te İslam’ın korunduğu ve jenerasyondan nesile aktarıldığını söyleyerek, “Osmanlı, bu topraklara İslam’ı getirdiği için şanslıyız. Bu topraklardaki kültür ve medeniyet temellerinin bilgiden geçtiğini biliyorlardı. Osmanlı, medreseler, tekkeler, okullar açtı.” dedi.
Ustikolina’da inşa edilen Turhan Emin Beyefendi Mescidi’nin “zirve”yi temsil ettiğini lisana getiren Kavazovic, bu türlü esaslı mirasların kurumlar tarafından büyük itinayla korunması gerektiğini kaydetti.
Ödül merasiminde Bosna’nın İslâm’ı, İslâm’ın Bosna’sı başlıklı bir konuşma yapan Görmez:
“Bosna İslâm’ının üç temel özelliği vardır; birincisi Bosna, İslam Tarihi boyunca kurulan bütün medeniyetlerin bir hülasasıdır. Müslüman Bosna’nın varlığı hem Balkanlar hem de kesimi olduğu Avrupa için bir umut ve bir rahmettir. İkincisi Bosna İslâm’ı akıl ile vahyi, doğu ile batıyı, mazi ile istikbali, birleştiren bir anlayıştır. Bu anlayışın en hoş göstergesi Bilge Kral Aliya’nın Doğu Batı Ortasında İslam kitabıdır” dedi.
“AĞIR BEDELLER ÖDEDİLER”
Üçüncü olarak ise; bölgede her millet kimliğini lisanına, ırkına nazaran belirlerken Boşnakların sürekli İslâm’a aidiyeti en üst kimlik olarak kabul ettiklerini vurguladı.
“Bu üst kimlik için ağır bedeller ödediler diyen Görmez, “Binlerce evladını şehid verdiler. Bulunduğumuz salon, Bosna savaşında şehit düşen yüzlerce çocuk için yapılan bir şehitliğin yanı başında. O çocuk şehitlerin ruhu İslâm’ın rahmeti ile buluşarak ebediyen bu topraklarda silmin, selamın ve emanın daim olmasını sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.
Bosna, farklı medeniyetlerin nasıl birleşip bir ortada olabildiğinin en hoş örneğidir diyen Görmez, ortak yaşama ahlakı üzerinde ısrar ederek barış ve güvenliği inşa etmenin ehemmiyetini vurguladı.
TURHAN EMİN BEYEFENDİ CAMİSİ
Bosna Hersek’in birinci mescidi, 1448 yılında ismini aldığı Turhan Emin Beyefendi tarafından inşa edildi.
Ahşap biçimde inşa edilen daha sonra taş kullanılan cami, İkinci Dünya Savaşı’nda yakıldı. Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşta hasar gören Osmanlı mirası tarihi cami, 2007’de onarılarak yine hizmete açıldı.
“Turhan Emin Beyefendi Ödülleri” ise 2018’den bu yana bu yıl ikinci defa verildi.
